Jacobine Geel in Zorgvisie: ‘Coronacrisis maakt nieuwe ordening ggz urgent’

‘De coronacrisis maakt duidelijk dat we niet weg kunnen blijven van een herordening van de zorg. De uitstroom moet sneller, de doorstroom moet beter en de instroom moet worden gedempt. We krijgen dat niet voor elkaar doordat de ggz is verkokerd.’ Dat zegt Jacobine Geel, voorzitter van de Nederlandse ggz, in de podcast Voorzorg van Zorgvisie en Skipr, dat ook als uitgebreid interview is te lezen.

Zorgvisie interviewde Jacobine Geel naar aanleiding van het paper dat de Nederlandse ggz samen met lidinstellingen schreef als input voor de contourennota en programmacommissies. Daarin doet de brancheorganisatie beleidsvoorstellen om de ggz te verbeteren. De coronacrisis maakt de noodzaak van die verbeteringen alleen maar urgenter.

Verbinding met het sociaal domein

De voorzitter van de Nederlandse ggz pleit er in het interview onder meer voor om burgers veel beter te ondersteunen in hun eigen leven en leefomgeving, om de instroom van cliënten af te remmen. Jacobine Geel: ‘We moeten meer werk maken van ondersteuning in het sociale domein, zodat mensen hun leven beter op de rit krijgen. Voor een andere groep volstaat misschien een kortere behandeling. De gespecialiseerde ggz kan zich dan richten op de mensen met complexe problemen.’ De ggz moet daarvoor meer de verbinding zoeken met het sociale domein, huisartsen en andere eerstelijnszorgaanbieders. ‘Nu straft de financiering samenwerking tussen gemeenten en ggz soms af,’ zegt Geel. Domein-overstijgend samenwerken is lastig in het huidige stelsel. Dat moet anders. Voorbeelden als de “Optimaal Leven”-teams in Drenthe en de samenwerkingsverbanden in Zuid-Limburg laten zien dat een integrale aanpak zowel voor de cliënt, de zorgverlener als de kosten gunstig uitpakt.

Ruimte voor professionals

Een ander speerpunt van de Nederlandse ggz, het scheppen van ruimte voor professionals, komt in het interview ook aan bod. Jacobine Geel: ‘Professionals ervaren de regeldruk als een vorm van onteigening. Ze komen niet toe aan wat ze willen doen en dat is patiënten helpen en beter maken. Ze moeten zich eerst een weg banen door een woud aan regels. Dat demotiveert en leidt tot uitsprong.’ Wat de Nederlandse ggz betreft worden de administratieve lasten drastisch ingeperkt. Experimenten als Arkin Ontregelt, waarbij behandelaren meer dan 50 minuten per dag vrijspelen door minder administratieve verplichtingen, verdienen verdere opschaling. Daarvoor moet ruimte geboden worden in de regelgeving.

Inzetten op preventie

‘Gezondheid werd gedefinieerd als afwezigheid van ziekte en een toestand van volslagen welbevinden. Het wordt nú veel meer gezien als het vermogen om vaardig om te gaan met fysieke, emotionele en sociale belasting.’ Investeringen in preventie lonen. Jacobine Geel: ‘Er is vaak angst dat de winst van een aanpak niet komt bij degene die geïnvesteerd heeft. Dat is bij preventie altijd de discussie. Maar daar zit wel de ruimte. Zorgverzekeraars zien ook in dat de ggz domeinen moet overstijgen en dat dit nu lastig is. Dat besef dringt door. We moeten financiering vinden voor het investeren in mentale weerbaarheid en zelfredzaamheid.’

Lees hier het interview met Jacobine Geel of beluister hier de podcast.

De plannen voor een betere ggz zijn te lezen in dit paper van de Nederlandse ggz.