Investeer in persoonsgerichte begeleiding om incidenten te voorkomen

Mensen raken te vaak buiten beeld na een gevangenisstraf of zorgtraject. Dat blijkt uit een analyse van de gezamenlijke inspecties die toezien op zorg, welzijn en veiligheid. De Nederlandse ggz herkent de geschetste knelpunten. “Voor de meest kwetsbare mensen zijn de overgangen in ons systeem te groot. Zonder langdurige begeleiding en een woonplek lopen zij vast. Met soms alle gevolgen van dien”, reageert voorzitter Ruth Peetoom bezorgd.

Voor hun analyse bekeken Toezicht Sociaal Domein, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Justitie en Veiligheid 12 incidentenrapporten. Daarnaast is er met verschillende betrokken partijen, waaronder ook de Nederlandse ggz en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, gesproken. De inspecties roepen de minister van Binnenlandse Zaken nu op om werk te maken van de 5 knelpunten die zij hebben gesignaleerd. “De passende plek om te wonen en één begeleider die iemand kan ondersteunen tijdens herstel en daarna zijn voor ons het belangrijkst”, zegt Peetoom. “Onze hulpverleners herkennen daarnaast dat informatie delen lastig is, dat wetten niet goed op elkaar aansluiten en dat er geen duidelijke regie is voor deze groep.”

Inzetten om over drempels heen te bewegen

Ggz-instellingen zetten zich er al voor in om over de huidige drempels heen te kijken. “Zo brengen we de mogelijkheden om informatie te delen met andere partners onder de aandacht. En steeds meer instellingen zijn betrokken bij het bieden van (beschermde) woonplekken en de Levensloopaanpak”, legt Peetoom uit. “Tegelijkertijd zien we ook dingen die soms niet mogelijk zijn of ons werk ingewikkeld maken. Zo weten we dat een derde van de 700 mensen in de Levensloopaanpak dakloos is en nog eens een derde dakloos dreigt te raken. Er ontbreekt nog een juridische grondslag om bepaalde gegevens te mogen delen, bijvoorbeeld tussen de gevangenis en de zorg. Dat zijn dingen die wij nodig hebben om mensen op een juiste afdeling te plaatsen en ook te werken aan motivatie bij de persoon om mee te willen werken aan een zorgtraject. En als iemand na een zorgtraject op een wachtlijst voor beschermd wonen komt, maken ook wij ons grote zorgen over waar iemand in de tussentijd belandt.”

Verantwoordelijkheid nemen om de keten te verbeteren

Peetoom benadrukt: “We moeten, ook als mensen gevaarlijk gedrag laten zien, niet vergeten dat mensen ook kunnen opknappen en oog houden voor wat daarvoor nodig is. Als volledig herstellen nog niet kan, moet er een keten zijn die daarbij helpt. Daar zijn we nog niet. Ook wij vragen daarom aan de minister van Binnenlandse Zaken om verantwoordelijkheid te nemen. Help alle betrokken partijen, van zorg tot gemeente, politie en woningcorporaties, om dit beter te doen. En voorkom daarmee met ons dat mensen bekneld raken in een te ingewikkeld systeem.”