‘Fit op weg poli’ maakt van de nood een deugd

“Slinkende wachtlijsten, minder en kortere behandelingen door een preventieve werking, beter gebruik van e-health en positievere cliënten,” somt Suzanne van Hees een aantal voordelen van de Fit op weg poli op. Als klinisch psycholoog en manager behandelzaken bij GGZ Delfland stond zij een aantal jaar geleden aan de basis van deze innovatieve polikliniek in Spijkenisse, waar direct na de intake gestart wordt met een transdiagnostische behandeling gericht op leefstijl. Het blijkt een succes, want samen met manager bedrijfsvoering Margarita Malisauskaite staat zij aan de vooravond van een bredere uitrol, zowel bij GGZ Delfland als bij collega-aanbieders.

Van nood naar deugd

Tijdens een aantal webinars die onlangs werd georganiseerd, bleek de belangstelling voor het succes van de Fit op weg poli onverminderd groot te zijn. En dat is terecht, want met deze polikliniek hebben Suzanne van Hees en haar collega’s van de nood een deugd gemaakt. “Tijdens een lunchbijeenkomst over de verbetering van de zorg op de TU in Delft is bij mij het idee voor deze poli ontstaan. Ik vond het echt zonde van de tijd en stressvol voor patiënten dat zij lang op een wachtlijst stonden, soms wel een jaar,” zegt Suzanne. “Door deze ‘emotionele verwaarlozing’ werden zij alleen maar zieker. Daarom hebben we gekeken hoe we het proces efficiënter kunnen indelen waardoor er geen wachttijden meer zijn.”

Innovaties

“Vanuit de netwerkgedachte en de relatie die er is tussen psychische klachten en fysiologische kenmerken, besloten we in eerste instantie om cliënten direct na de doorverwijzing door de huisarts te voorzien van een smartwatch om de leefstijl te verbeteren. Uit onderzoek blijkt dat daar veel winst is te boeken. De cliëntenraad heeft echter aangegeven dat het belangrijk is dat cliënten eerst een behandelaar zien, dus nu geven we de smartwatch tijdens de intake. Ook zijn we aan de hand van vragenlijsten de klachten gaan uitvragen. Dat geeft een veel objectiever beeld dan een klinisch oog. Bovendien krijgen alle cliënten een welkomstpakket met relevante informatie en houden we direct na de doorverwijzing intakegesprekken,” zegt Suzanne, die aangeeft dat door het toepassen van deze ‘innovaties’ de wachttijd in zekere zin onderdeel wordt van de uiteindelijke behandeling.

Deze problemen brengen we tijdens twee intakegesprekken in kaart, zodat we daarmee direct en vooruitlopend op de diagnosespecifieke behandeling al aan de slag kunnen. Op deze manier kan de cliënt het beste profiteren van de diagnosespecifieke behandeling. En daarmee geven we de cliënt dan ook gelijk de regie in eigen handen en daarmee meer zelfvertrouwen.”

Behandelplan

De Fit op weg poli kent drie ‘tijdsblokken’. Allereerst is er een intake-periode van drie weken. Cliënten krijgen in deze periode een behandelcoach toegewezen. Ook ontvangen zij een welkomstpakket met informatie. Verder vindt er een uitgebreide diagnose plaats van de leefstijl. Suzanne van Hees: “Daarbij hebben we bewust gekozen voor twee intakegesprekken. Tijdens het eerste gesprek is de cliënt vaak zenuwachtig en komen alleen de heftigste klachten naar voren. In het tweede gesprek voelt de cliënt zich vaak veel vrijer om te praten. Wij vragen dan ook veel meer uit. Na deze gesprekken volgt binnen een week een behandelplan dat in een multidisciplinair overleg is besproken en vastgesteld”.

Behandeldiscipline
Na de intakeperiode volgt de periode die Leven op de rit wordt genoemd. Suzanne van Hees: “Tijdens deze periode van zes weken komen aspecten aan bod die van invloed kunnen zijn op de psychische klachten. Daarnaast wordt er veelal in groepsverband gewerkt aan behandeldiscipline, waaronder het maken van huiswerk en het omgaan met e-health. Een behandelperiode is pittig en vraagt heel veel van een cliënt. Het loont de moeite je daarop voor te bereiden. Je moet uiteindelijk wel zelf komen en je moet wel zelf opdrachten doen. Na Leven op de rit, start dan de zogenoemde Diagnose Specifieke Therapie (DST), de behandelperiode waarop cliënt eerst zo lang moest wachten. Voor een deel van de cliënten is het zelfs niet meer nodig door te stromen naar de DST of deze verloopt door het voortraject veel soepeler en is daardoor ook korter. Het belangrijkste is misschien nog wel dat de cliënt zich van meet af aan serieus genomen voelt, wat het herstel bevordert.”

Ideale poli
‘De ideale poli die met haar tijd meegaat’. Dat is volgens Suzanne van Hees de insteek van de Fit op weg poli. En hoewel de cliënt de belangrijkste doelgroep is, worden ook de medewerkers binnen de poli niet uit het oog verloren. Margarita Malisauskaite: “De cliënt staat altijd op nummer 1, maar wie zorgt er voor de zorgverlener? Je kunt alleen goed voor een cliënt zorgen als de instelling ook goed voor de zorgverleners zorgt. We besteden daar binnen GGZ Delfland veel aandacht aan. We zorgen voor elkaar en willen geen roofbouw plegen op onze medewerkers”.

Gezamenlijke inspanning
Uit de evaluaties die afgelopen maanden hebben plaatsgevonden, blijkt dat de Fit op weg poli een succes genoemd mag worden. Zo zijn de wachttijden sterk teruggedrongen en de wachtlijsten grotendeels weggewerkt. Sommige cliënten hebben na Leven op de rit zelfs in het geheel geen behandeling meer nodig. Bovendien zorgt de aanpak voor een beter gebruik van e-health en voelen cliënten zich door de aangeboden documentatie en de snelheid van handelen serieus genomen. Manager bedrijfsvoering Margarita Malisauskaite is dan ook met veel enthousiasme bezig met het opstellen van een transitiedocument. “In dit document zetten we de winst van de Fit op weg poli om in processen die nodig zijn bij de implementatie van zo’n polikliniek. Duidelijk is wel dat de realisatie daarvan een gezamenlijke inspanning is, wil je het tot een succes maken. Je hebt de steun nodig van het bestuur en het enthousiasme en de medewerking van alle medewerkers. Maar als je dan zoveel mogelijk cliënten kunt helpen en hen de juiste zorg kunt bieden, is dat als een mooie droom die uitkomt!”