In de klas van en met elkaar leren
'THINK op school zet jongeren aan het denken’
Hoe werkt dat nou, het leven? En hoe ga je als jongere om met jezelf, met anderen en met je eigen onzekerheden? Eigenlijk zou je dat gewoon op school moeten kunnen leren, net als wiskunde en Duits. Sinds tien jaar voorziet het lesprogramma THINK op school in die behoefte. THINK op school is een sociaal-emotionele leerlijn voor jongeren in de onderbouw van het voortgezet onderwijs en mbo. De leerlijn is onderdeel van Impluz, een stichting van de Dimence Groep.
“In een THINK-les stellen we soms de vraag: wie is weleens onzeker? Dan gaan één voor één de vingers omhoog. Je ziet de opluchting. Ze weten: oh, ik ben niet de enige. Dat is de kracht van THINK. In de klas merken jongeren dat hun leeftijdsgenoten worstelen met dezelfde vragen als zij. En ze kunnen elkaar helpen en van elkaar leren. Het scheelt al enorm als een klasgenoot tegen je zegt: “Nee joh, ik kijk niet eens naar je make-up of kleding, ik kijk gewoon naar wie je bent.”
Sociale skills
Marieke Snel is bedenker van THINK op school. Als onderwijsprofessional met een achtergrond in de jeugdhulpverlening realiseerde Marieke zich tien jaar geleden dat hulpverlening voor jongeren vaak ontoereikend is. “Als hulpverlener ben je met je wekelijkse gesprekje een toevallige passant in het leven van een jongere. Terwijl juist de eigen omgeving, zoals school, voor twaalf-/dertienjarigen de ideale plek is om sociale levensvaardigheden te leren. Dat zijn belangrijke vaardigheden, want het leven is echt niet alleen maar leuk. Leren hoe je keuzes maakt, hoe je ‘nee’ zegt en hoe je omgaat met onzekerheid zou net zo normaal moeten zijn als het oefenen van Duitse naamvallen. Ieder kind zou de kans moeten krijgen die skills te leren, ongeacht zijn achtergrond.”
Krachten bundelen
In de gemeente Zwolle, Mariekes thuisbasis, was er wel preventie-aanbod richting scholen. “Maar alle aanbieders verkondigden hun boodschap langs elkaar heen”, vertelt ze. “Ik dacht: kunnen we de krachten niet bundelen?” Lang verhaal kort: de organisaties waren enthousiast over Mariekes idee en de gemeente Zwolle bood een startkapitaal. In cocreatie met onderwijs, ouders, kinderen en de preventiepartners ontwikkelde Marieke een vernieuwende lessenreeks met thema’s als gevoelens, verslaving, seksualiteit, diversiteit, vriendschappen en relaties.
Grip op gedachten
THINK op school begon in zes klassen. Inmiddels geven 40 opgeleide THINK-trainers jaarlijks 3.300 lessen op 16 scholen in de regio en daarbuiten. In totaal bereiken ze 6500 leerlingen. Onder begeleiding van een vaste THINK-trainer en de mentor of LOB'er praten jongeren in de klas over dingen die iedereen in het leven tegenkomt. Marieke: “Het is geen therapie, maar in deze veilige sfeer ontstaan vaak goede gesprekken, waarin kinderen open zijn over dingen die ze bezighouden. THINK zet jongeren aan het denken. Ze leren hoe ze grip krijgen op hun gedachten en gevoelens.”
Onderling begrip
Annemarie Schurink is docent en mentor op het Zwolse Meander College. “THINK-lessen bieden een diepgang die je in een gewone les niet hebt”, vindt zij. “Er komen soms best heftige verhalen voorbij. Toch verdiept dat het onderlinge begrip. Leerlingen voelen dat ze er niet alleen voor staan. Als mentor vind ik het enorm waardevol dat trainers de lessen verzorgen. Zij zijn gespecialiseerd in het vormgeven van deze levenslessen. Het geeft mij de kans om de klas te observeren en te zien wat er speelt. THINK levert in mijn ogen een belangrijke bijdrage aan de vorming van kinderen.”
Zorg dichtbij
Gemeente Zwolle staat vierkant achter THINK op school. “Wij willen jongeren een sterke sociale basis geven”, zegt wethouder Michiel van Willigen. “Met THINK werken we samen met het kind op de plek waar het veel is: op school. Wat ik heel gaaf vind aan THINK is dat jongeren in de klas met leeftijdsgenoten in gesprek gaan over belangrijke mentale uitdagingen, in plaats van dit gesprek nooit te voeren of te snel de stap te moeten maken naar externe hulp. Zorg dichtbij werkt. We verwachten dat deze laagdrempelige zorg op termijn leidt tot stabielere volwassenen.”
“Met THINK op school kijken zorgaanbieders op een andere manier naar vraagstukken”, besluit Marieke. “Niet door te problematiseren, maar door te normaliseren. Mochten trainers vermoeden dat een kind specialistische hulp nodig heeft, dan kunnen we die hulp alsnog inzetten. Zo bouwen we aan een wereld waarin we onszelf als zorgaanbieders overbodig maken. En dat doen we met elkaar en met veel lol! Het is niet moeilijk; vraag jezelf af wat jij als twaalfjarige nodig had, dan weet je wat je te doen hebt.”