Vijf vragen over: wachttijd

Hoewel een groot aantal cliënten tijdig zorg krijgt in de ggz, zijn er mensen die langer moeten wachten dan wenselijk. Een nieuwe wachtlijstmonitor, proactieve wachtlijstbemiddeling en het Zorg- en Welzijnsakkoord moeten ervoor zorgen dat iedereen in 2028 tijdige zorg krijgt. Wat betekent wachttijd precies? En wat kun je zelf doen terwijl je wacht op zorg?

Wachttijd? Hoe zit het echt?

Wachttijd is het aantal weken dat je moet wachten voordat je zorg krijgt. De afgesproken norm is maximaal vier weken voor een intake en tien weken voor een behandeling. De ggz in Nederland haalt deze norm niet voor al haar cliënten. Scheefgroei -te veel vraag naar zorg, te weinig capaciteit door personeelstekort- zijn hier oorzaken van. Uit onderzoek blijkt dat 25% van de ggz-verwijzingen ook richting sociaal domein kan, bijvoorbeeld naar maatschappelijk werk of de praktijkondersteuner van de huisarts.

Waarom moet ik dit weten?

Wie eindelijk de stap zet en hulp vraagt, hoopt snel te starten. Als dan blijkt dat je moet wachten, is dat vervelend. Ook voor verwijzers zoals huisartsen is het belangrijk patiënten te informeren over wachttijden. Dit voorkomt teleurstelling én verergering van problemen.

Wat kan ik zelf doen?

Veel zorgorganisaties bieden overbruggingszorg aan via onlineprogramma’s, zelfhulpgroepen of maatjesprojecten. Leven volgens de basisregels voor mentale gezondheid; gezond eten, bewegen, actief blijven via (vrijwilligers)werk en sociale contacten onderhouden, helpt ook. Vanaf januari 2026 ontvangen mensen die langer dan veertien weken wachten een e-mail van hun zorgverzekeraar met de vraag of zij bemiddeling naar zorg wensen, eventueel buiten de regio.

Wat vindt de politiek van wachttijden?

Ook het kabinet vindt het verkorten van wachttijden belangrijk. Zij financieren daarom het Actieprogramma Mentale Gezondheid en de Mentale Gezondheidsnetwerken. Dankzij verkennende gesprekken tussen ggz-aanbieders en hulp in het sociaal domein verbeteren de verwijzingen. Deze ontwikkelingen sluiten aan bij Mentaal Gezonder 2035 en het Jaarplan 2025: een aanpak waarin ggz, sociaal domein en eerstelijnszorg samenwerken om mensen sneller en effectiever zorg te bieden.

Wacht je op ggz-zorg? Vraag jouw ggz-aanbieder naar overbruggingszorg en bel je zorgverzekeraar voor bemiddeling.