Naar homepage
Organisatie van zorg

Aan de slag met het versterken van zeggenschap voor zorgprofessionals

Publicatiedatum

Het versterken van professionele zeggenschap voor zorgprofessionals is ingewikkeld, maar er is een aantal interventies waarmee je aan de slag kunt om een positieve beweging in gang te zetten en houden. Die interventies staan in de landelijke visie op het versterken van zeggenschap van zorgprofessionals en in een roadmap daar naartoe van het Landelijk Actieplan Zeggenschap (LAZ). Zorgprofessionals, leidinggevenden en bestuurders in de zorg krijgen hiermee handvatten om samen concrete acties uit te zetten in hun organisatie.

Hoewel binnen de gezondheidszorg erkend wordt dat zorgprofessionals meer zeggenschap moeten krijgen bij het beleid, de besluitvorming en de praktijk van hun beroep, en zorgprofessionals dit zelf ook wensen, blijft dit in de praktijk nog achter. Prioriteit geven aan zeggenschap blijkt lastig te zijn, onder meer door de hoge werkdruk en het onvoldoende beheersen van benodigde vaardigheden. Het probleem houdt zichzelf hierdoor in stand.

Zeggenschap als middel voor toekomstbestendige zorg

De dynamiek en problematiek rond het versterken van zeggenschap is beschreven in de visie van het LAZ. De visie maakt daarbij heel duidelijk dat zeggenschap geen doel op zich is. Zeggenschap stimuleren zorgt er wel voor dat zorgprofessionals meer ‘in the lead’ zijn over hun beroepsuitoefening, beroepsontwikkeling en werkomgeving. Dat is belangrijk voor betere kwaliteit van zorg en leven, en ook voor een positieve werkomgeving, minder verzuim en lager verloop. Zeggenschap is daarmee een middel naar toekomstbestendige zorg, om uitdagingen in de gezondheidszorg veerkrachtig het hoofd te bieden.

Interventies om zeggenschap gezamenlijk te versterken

Hoewel er geen one-size-fits-all-oplossing bestaat voor het versterken van zeggenschap, beschrijft de roadmap wel verbeterstappen die gevolgd kunnen worden om zeggenschap positief te beïnvloeden. In het stappenplan zijn veertien interventies opgenomen waar organisaties uit kunnen putten. De grootste uitdaging voor zorgorganisaties ligt in het starten en volhouden van verbeteracties. Zeggenschap versterken is een continu proces. Alleen door er expliciet aandacht aan te blijven besteden wordt de gewenste cultuuromslag bereikt.”

Leren en ontwikkelen bij het LAZ

Het LAZ ondersteunt zorgorganisaties actief om te blijven leren om zeggenschap te versterken, onder meer door het begeleiden van zorgorganisaties met gesubsidieerde actieplannen.

• In mei organiseert het LAZ een webinar over zeggenschap versterken met behulp van de visie en roadmap.

• Op 19 juni organiseert het LAZ in de Fabrique in Utrecht een landelijk congres over zeggenschap en het realiseren van de benodigde cultuuromslag.

Verder ontwikkelt het LAZ een online leerportaal voor zorgprofessionals, met verschillende hulp- en leermiddelen die aansluiten bij de interventies uit de roadmap, zoals een e-learning over zeggenschap. We verwachten dat het leerportaal in de zomer van 2023 toegankelijk is via de website van het LAZ.

Over de visie en roadmap

De visie en roadmap zijn tot stand gekomen vanuit de uitkomsten van een peiling die het LAZ eerder uitvoerde, een literatuurverkenning, focusgroepen gesprekken en groupmodelbuilding-sessies van het LAZ. De visie en roadmap geven weer wat we nu weten dat bijdraagt aan het versterken van zeggenschap.

Lees de visie op het versterken van zeggenschap en een roadmap daarnaartoe

Bekijk de infographic