Naar homepage

Uitstellen kan niet langer

Publicatiedatum

De aandacht voor mentale gezondheid en veerkracht na de coronacrisis in de troonrede is lovenswaardig. Helaas laat het ook zien waar het demissionaire beleidsvacuüm toe leidt: een derde dinsdag van september waarbij noodzakelijke beleidskeuzes op het gebied van zorg niet gemaakt worden.

Ruth Peetoom, voorzitter van de Nederlandse ggz: “Wie er ook besluiten neemt in Den Haag, kwetsbare kinderen en jongeren in de ggz kunnen niet wachten op een betere organisatie van het jeugdstelsel. Alleen een eenmalige impuls in de begroting om de daar ontstane tekorten weg te werken is echt te weinig.” Daarnaast pleit de Nederlandse ggz voor goede beloning van zorgpersoneel: “Broodnodig als we zorgprofessionals willen behouden voor het belangrijke werk dat ze ook in onze sector verrichten. Dat het loon op sommige vlakken in de zorg achter loopt op andere sectoren is een hard gelag als je dat naast de uitgesproken waardering voor zorgverleners legt.”

Focus op jeugd

Wie meeloopt met zorgverleners in de jeugdzorg weet: ingrijpen is meer dan noodzakelijk als we de zorg voor kwetsbare kinderen en hun gezinnen willen garanderen. De toch al bestaande druk op toegankelijkheid van goede zorg is door corona verder toegenomen. Zes jaar na de decentralisatie is de conclusie dat aanbieders van jeugdhulp financieel wankelen, en het schier onmogelijk is om een helder beeld te krijgen wie welke zorg verleent, welke kwaliteit geleverd wordt en wat daarvoor betaald wordt. Dat blijkt niet alleen uit recente publicaties van Follow the Money en Pointer, ook onafhankelijke beleidsrapporten trekken dezelfde conclusie.

Verder dan de al toegezegde 1.3 miljard euro, bedoeld ter reparatie van eerdere bezuinigingen, komt het kabinet niet. Dit wordt als ‘extra’ voor de jeugdhulp gepresenteerd in de troonrede, maar in feite gaat het om het dichten van een gat. Bovendien is het maar de vraag in hoeverre deze middelen daadwerkelijk aan jeugdhulp worden besteed, gelet op het feit dat de middelen niet zijn geoormerkt. Ruth Peetoom: “Daarnaast ontbreekt het langjarig perspectief op financiële reparatie van de decentralisatie van de jeugdhulp. Dat geeft extra onzekerheid om te komen tot een betekenisvolle hervormingsagenda waarin we goede zorg voor jeugd en gezinnen borgen. Belangrijk punt daarbij is het landelijk inkopen van specialistische jeugd-ggz zodat er een einde komt aan versnipperde aanbestedingen per gemeente. Ook moet er een onafhankelijke toezichthouder komen die toeziet op inkoop én kwaliteit bij gemeenten én aanbieders. Preventie, verbinding met het sociaal domein en goed samenwerken horen prioriteit te krijgen. Wie er ook besluiten neemt in Den Haag.”

Wie goed zorgt moet goed beloond

Iedere dag vertrekken er weer gewaardeerde collega’s: de zorg loopt leeg met bekende oorzaken. Personeel is overbelast, beloning en de arbeidsvoorwaarden lopen achter op andere sectoren. Peetoom: “Dit probleem is bekend bij het kabinet, maar van ingrijpen zien we weinig terug. De extra structurele beloning van zorgpersoneel -anders dan een incidentele ‘zorgbonus’- wordt vooruitgeschoven, terwijl net nu investeren noodzakelijk is, en kán! Het voorstel uit de Tweede Kamer is om zeshonderd miljoen extra te investeren in de lonen in de zorg, maar daarboven is een structurele oplossing voor een aantrekkelijker zorgmarkt nodig.” De Nederlandse ggz wil daarom dat de OVA-ruimte optimaal wordt benut, en er moet op meer dan alleen maar een verhoging van het aantal arbeidskrachten worden ingezet. Werkgevers in de zorg moet het mogelijk gemaakt worden hun personeel te waarderen en te behouden, zodat de zorg voor cliënten gegarandeerd kan worden.

Aandacht voor mentaal welzijn

De Nederlandse ggz zet zich op alle fronten in voor mentale gezondheid. Gelukkig kreeg dat ook aandacht in de troonrede: Peetoom: “De koning benoemde actief hoe corona ook gevoelens van eenzaamheid en mentale problemen zoals depressie heeft beïnvloed. Dat schreeuwt om een antwoord. Wat ons betreft komt er in ieder geval een integraal herstelplan voor mentaal welzijn en veerkracht.”